OSGB ’ler, İş Sağlığı ve Güvenliği konularında şirketlerin yükümlülüklerini yerine getirmelerinde yardımcı olmak üzere Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş uzman kuruluşlardır.
İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği‘nin 4. Madde’sinin (f) şıkkında: “Ortak sağlık ve güvenlik birimi (OSGB): İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere, gerekli donanım ve personele sahip olan ve Bakanlıkça yetkilendirilen kamu kurum ve kuruluşları ile Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre faaliyet gösteren şirketlerce kurulan ve işletilen müesseseleri,” olarak tanımlanmıştır.
İşverenlerin yükümlülükleri (4857 sayılı İş Kanunu) nelerdir? İş Kanunu’nun 77. ve sonraki diğer önemli maddeleri gereği olarak; İşverenlerin, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmakla yükümlüdür.
İşverenlerin, işyerinde alınan iş sağlığı ve iş güvenliği önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, işçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek ve gerekli İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi’ni vermek zorundadır.
Her işverenin işyerlerinde, bir iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurmakla, İş Güvenliği Uzmanı ve İş Yeri Hekimi istihdam etmekle (veya yetkili OSGB’lerden temin etmekle) yükümlü olduklarını, İşverenlerin, işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını yazı ile ilgili bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadır.
Bir işyerinin tesis ve tertiplerinde, çalışma yöntem ve şekillerinde, makine ve cihazlarında işçilerin yaşamı için tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar işin tamamen veya kısmen durdurulur ya da kapatılır.
Bir kaza sonrasında yapılan incelemelerde, İş Sağlığı ve Güvenliği açısından temel önlemlerin alınmamış olması nedeniyle işverenin, “İşveren Kusuru” şartına bağlı olarak, toplam zararın en az 5 – 10 katı daha fazla tazminata maruz kalır.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında “İş Güvenliği Uzmanı, İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personeli “ ile çalışma hükümleri kademeli olarak uygulamaya konulmuş olup, kademeleri tehlike sınıfı ve çalışan sayına göre belirlenmiştir.
Çalışan Sayısı 50 Kişiden fazla ise: Tehlike sınıfına bakılmaksızın 01.01.2013 tarihinden itibaren iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu vardır.
Çalışan Sayısı 50 Kişiden az ise: Tehlikeli ve Çok Tehlikeli sınıfta ise; 01.01.2014 tarihi itibari ile iş güvenliği uzmanı,işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu vardır.
Az Tehlikeli sınıfta ise; Temmuz 2016 tarihi itibari ile iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi bulundurma zorunluluğu vardır.
Diğer Sağlık Personeli bulundurma zorunluluğu 10 kişinin üstünde çalışanı olan ve Çok Tehlikeli İşler sınıfında bulunan işletmeleri kapsamaktadır.
Resmi Gazete’de 30 Haziran 2012 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe giren 6331 nolu İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı görevlendirmeyen işverene görevlendirmediği her bir kişi için aylık 5.601 TL, aykırılığın devam ettiği her ay için de aynı miktarda idari para cezası kesilmesini öngörüyor.
Diğer sağlık personeli görevlendirmemenin idari para cezası bulunmaktadır. Görevlendirme yapmayan iş yerleri 2800 TL ceza ödeyecek, aykırılığın tespit edildiği tarihten itibaren kesilmeye başlayan para cezası devam eden her ay yenilenecektir.
Az Tehlikeli Sınıfta bulunan işletmeler;
Ayda kişi başı 5 dakika İşyeri Hekimi
Ayda kişi başı 10 dakika İş Güvenliği Uzmanı ( A,B,C sınıfı )
Diğer Sağlık Personeli bulundurma zorunluluğu yoktur.
Tehlikeli İşler Sınıfında bulunan işletmeler;
Ayda kişi başı 10 dakika İşyeri Hekimi
Ayda kişi başı 20 dakika İş Güvenliği Uzmanı ( A,B,C sınıfı )
Diğer Sağlık Personeli bulundurma zorunluluğu yoktur.
Çok Tehlikeli İşler sınıfında bulunan işletmeler;
Ayda kişi başı 15 dakika İşyeri Hekimi
Ayda kişi başı 40 dakika İş Güvenliği Uzmanı ( A,B sınıfı )
Diğer Sağlık Personelinin Çalışma Süreleri
Ayda kişi başı 10 dakika (10 ila 49 çalışan),
Ayda kişi başı 15 dakika (50 ila 249 çalışan),
Ayda kişi başı 20 dakika (250 ve üzeri çalışan) işyerlerinde Diğer Sağlık Personeli bulundurma zorunluluğu vardır.
Risk Değerlendirmesi / Acil Durum Planı’nda erteleme durumu söz konusu değildir. 01.01.2013 tarihi itibari ile yasal yükümlülüktür.
Tüm işletmeler, çalışanlarına, temel iş sağlığı ve güvenliği eğitimini 01.01.2013 tarihi itibarı ile aldırmak zorundadır.
Az Tehlikeli sınfta yer alan işletmelerde 8 saat
Tehlikeli Sınıfta yer alan işletmelerde 12 saat
Çok Tehlikeli sınıfta yer alan işletmelerde 16 saat eğitim zorunludur.
6331 Sayılı Kanun MADDE 17 – (1) İşveren, çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini almasını sağlar. Bu eğitim özellikle; Ceza: İşverenin; çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verme yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde her bir çalışan için 1.078 TL para cezası uygulanacaktır.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç iki yılda bir
Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç dört yılda bir
Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç altı yılda bir yenilenir.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç iki yılda bir
Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç dört yılda bir
Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en geç altı yılda bir yenilenir.
Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa
Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa
Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa yenilenir.
Az tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç beş yılda bir
Tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç üç yılda bir
Çok tehlikeli sınıftaki işyerlerinde en geç yılda bir yenilenir.
İşyerlerinde, iş sağlığı ve güvenliği için işverene önerilerde bulunacak, gerekli tedbirlerin alınmasını istemek gibi konularda işyerindeki tüm çalışanlarla işveren arasındaki iletişimi sağlayacak bir iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi görevlendirilecektir. Çalışan temsilcisi, çalışanlar arasında yapılacak seçimle veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla belirlenecektir.
İşyeri sağlık ve güvenlik birimi; devamlı olarak en az 50 işçinin çalıştırıldığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini yürütmek üzere işyerinde bünyesinde kurulan, gerekli donanım ve personele sahip olan birimdir. İşyeri sağlık ve güvenlik birimi; en az bir işyeri hekimi ile sanayiden sayılan işlerin yapıldığı işyerlerinde en az bir iş güvenliği uzmanından oluşur. Ancak bu yükümlülük, Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilmiş ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmetin tamamının veya bir kısmının alınmasıyla da yerine getirilebilir.
- Yasalardan doğan tüm yükümlülüklerinizi OSGB yerine getirecektir.
- İşyeri Hekimi, risk grubuna göre İş Güvenliği Uzmanı, Diğer Sağlık Personeli kendi bünyenizde görevlendirme yükümlülüğünüz olmayacak. İhbar ve kıdem tazminatları OSGB sorumluluğunda olacaktır.
- İşletme körlüğünden kurtularak; eksikler ve gereklilikler profesyonel bir kadro tarafından ortaya çıkarılacaktır.
- Gerekli hallerde (hastalık veya özel sebepler) işe devam edemeyecek doktorunuz veya mühendisiniz yerine aynı niteliklere haiz bir personel zaman kaybı olmaksızın görevi yürütecektir.
- Şirketinizde görevlendirilecek uzmanlarımız sadece eksikleri tespit etmeyecek bu eksiklerin nasıl giderileceği konusunda da öneriler getirecektir.
- OSGB gizlilik ilkesini baz alarak çalışan ve tarafsız olarak 3. göz denetimlerini yapabilecektir.
- İşçilerin sağlık gözetimine ve çalışma ortamının gözetimine ait bütün bilgileri işveren adına kayıt altına alınacak, saklanacak ve gerekli istatistikler oluşturulacaktır.
- OSGB işveren adına Bakanlıklar ile ilgili tüm yasal süreçleri takip edecek ve işverene raporlama yapacaktır.