İş kazası bildirim süresi, iş yerinde meydana gelen kazaların, işveren tarafından yetkili mercilere bildirilmesi gereken yasal bir süredir. İş kazalarının bildirilmesi, işçi haklarının korunması ve sosyal güvenlik süreçlerinin yürütülebilmesi için oldukça önemlidir.
İş kazası bildirim süresi yalnızca işveren açısından değil çalışanlar açısından da önemli sayılan bir süreçtir. İş yerinde kazaya uğrayan bir işçi bunu işverene derhal bildirmekle yükümlüdür. İş kazalarının zamanında ve eksiksiz bir şekilde bildirilmesi işçi sağlığı ile hukuki açıdan önem taşır.
İş kazası bildirimi nasıl yapılır, aşamaları şunlardır:
İş Kazası Kaç Gün İçinde Bildirilmeli?
İş kazası nedir sorusunun cevabı, iş yerinde ya da işle ilgili yapılan faaliyetler sırasında meydana gelen olaylar sonrasında yaralanma ya da hayatını kaybetme durumudur. Bu gibi bir durum meydana geldiğinde iş kazası muhakkak bildirilmelidir. Aksi durumda hem işveren hem de çalışan haklarını korumak mümkün olmaz.
Ülkemizde iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren, işveren tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirlenen kurallara uyularak bildirim yapılması zorunluluğu vardır.
Kaza bildirim süresinin ise iş kazasının işverenin kontrolü altında gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılmaksızın 3 iş günü içerisinde yapılması gerekir. Bu süre, eğer kaza iş yerinde meydana gelmişse kazanın meydana geldiği tarihten itibaren başlar. Ancak kaza iş yeri dışında gelişmişse işverenin bu durumu bildirme süresi, çalışanın durumu işverene bildirdiği tarihten itibaren başlar.

Bağımsız çalışanlar için ise prosedür daha farklıdır. Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle kaza geçiren bir kişinin kaza bildirim süresi, kazanın olduğu ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra başlar. Bu düzenleme, kazaya uğrayan çalışanın sağlık durumu düzelene kadar resmi bir gecikme yaşanmamasını sağlamak için geliştirilmiştir.
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında iş kazaları tanımı yapılmıştır ve belirli durumlar iş kazası olarak kabul edilmiştir. İş kazası sayılabilecek durumlar şunlardır:
- İş yerinde meydana gelen kazalar
- Çalışanın işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında meydana gelen kazalar
- İşveren tarafından yürütülen iş nedeniyle oluşan kazalar
- Çalışanın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle geçirilen kazalar
- İş kazasının işverenin kontrolü dışındaki sebeplerle meydana gelmesi
- Emziren kadın sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı bildirim formu kapsamına giren durumlar
- İş kazası sonucu çalışanın meslek hastalığına yakalanması
İş Kazası Bildirim Süresi Cezası
İş kazalarının zamanında bildirilmediği durumlarda işverenler farklı yaptırımlarla karşı karşıya kalabilmektedirler. Bu yaptırımlardan biri işverenin para cezası ile karşı karşıya kalmasıdır.
İş kazası bildirimi yapılabilmesi için iş kazası ve meslek hastalığı bildirim formu doldurulur. Formun eksik ya da geç doldurulması gibi bir durumda işveren iş mevzuatı gereğince çocuğuna ya da diğer bakmakla yükümlü olduğu kişilere yönelik olarak sosyal haklarından yararlanma imkanını kaybeder.
Genel olarak kazanın bildirim süreci, işveren tarafından yürütülmekte olan süreçler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. Ancak çalışan kazasının işverenin kontrolü dışındaki geliştiği durumlarda bildirim sürecinde farklı prosedürlerin izlenmesi mümkün olabilmektedir.
Kadın çalışanlar için de bazı düzenlemeler mevcuttur. Bunlardan biri emziren kadın sigortalının iş kazası ve meslek hastalığı bildirim formu kullanarak, iş kazaları bildirimlerinin yapılabilmesidir. Böylece kişi, ilgili sosyal haklarından yararlanabilir.
İş kazası sonrasında zararın zamanında tespit edilerek bildirilmesi, çalışan haklarının korunması açısından oldukça önemli bir süreçtir. Bu nedenle işverenlerin, bildirim süreçlerine özen göstermesi büyük önem taşır.
İş kazası bildirim süresi ve yasal yaptırımları hakkında detaylı bilgi almak için Esem OSGB ile iletişime geçebilirsiniz.